Czy “wegańskie” znaczy zdrowe? Naturalne? Ekologiczne? Przyjazne zwierzętom?
Produkty wegańskie
Obecnie utożsamiamy wyroby wegańskie z produktami naturalnymi i zdrowymi. Oznaczenie Vegan na jogurcie, burgerze czy kosmetyku jest dla nas jednoznaczne z wyborem ekologicznym, świadomym i dobrym dla środowiska. Bezrefleksyjne podejście do takich produktów sprawia, że producenci coraz chętniej oznaczają żywność oraz kosmetyki jako wegańskie. Brak składników odzwierzęcych ma zapewnić im klientów, którym zależy na losie zwierząt. Jednak produkt wegański nie zawsze jest przyjazny środowisku czy złożony z samych naturalnych surowców. Prawda może być niestety zupełnie inna!
Wegańska żywność
Mamy obecnie ogromną ilość wegańskiej żywności w sklepach. Zarówno prostych produktów, jak i wegańskich odpowiedników mięsa, mleka, lodów czy serów. Jak sprawdzić, czy takie produkty są zdrowe? Przede wszystkim należy czytać skład i wystrzegać się pewnych popularnych składników:
- cukier lub syrop glukozowy
- zagęszczacze, np. karagen
- stabilizatory
- guma guar, gellan lub arabska
- aromaty i barwniki
- emulgatory
- substancje spulchniające
- duża ilość oleju lub tłuszczu
- regulatory kwasowości
- mączka chleba świętojańskiego (E410)
Szukajmy za to poniższych składników:
- białko roślinne
- ekstrakty z owoców
- soki owocowe
- przyprawy naturalne
- aromaty naturalne
- koncentraty z warzyw
- błonnik
- witaminy
Wegańskie kosmetyki
Kosmetyki oznaczone jako wegańskie nie są testowane na zwierzętach ani nie zawierają substancji pochodzenia zwierzęcego, takich jak:
- miód i wosk pszczeli
- proteiny z mleka (zwykle krowiego lub koziego)
- jedwab
- lanolina
- piżmo
- karmin
- naturalna gliceryna z tłuszczu zwierzęcego
- keratyna
- elastyna
- kolagen
Kosmetyki cruelty-free nie zawsze są wegańskie. Dlatego najlepiej szukać obu symboli. Zgodnie z Ustawą z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach Dz.U.2013.0.475 art. 4a w Polsce zakazuje się przeprowadzania testów kosmetyków na zwierzętach, wprowadzania do obrotu kosmetyków testowanych na zwierzętach, zawierających składniki lub ich kombinacje testowane na zwierzętach oraz przeprowadzania na zwierzętach testów składników kosmetyków lub kombinacji tych składników. Wegański kosmetyk, poza składnikami roślinnymi, może zawierać też substancje syntetyczne, które podrażniają, uczulają i szkodzą naszej skórze.
Poniżej podaję zaledwie kilka przykładów popularnych, sztucznych substancji:
- syntetyczne aromaty (PARFUM)
- emulgatory (POLYSORBATE 20)
- alergeny (BUTYLPHENYL METHYLPROPIONAL)
- alkohol etylowy (ALCOHOL)
- syntetyczne polimery
- utrwalacze i konserwanty (DISODIUM EDTA, PHENOXYETHANOL, QUATERNIUM 15, parabeny)
- syntetyczne glikole (POLIOKSYETYLENOGLIKOL)
- glikol polietylenowy (PEG)
- syntetyczne zagęstniki
Wegańskie czy nie?
W przemyśle spożywczym (głównie w słodyczach) oraz kosmetycznym masowo używa się 
olej palmowy. To składnik roślinny, który nie jest wegański ze względu na sposób pozyskiwania surowca. Produkcja oleju palmowego wiąże się z koniecznością wycinania lasów deszczowych, które są domem dla wielu gatunków zwierząt, m.in. orangutanów i słoni. Masowe wylesienie związane jest również z wycinką dżungli na rzecz sadzenia 
palm kokosowych (olej kokosowy używa się w jedzeniu i kosmetykach), 
bambusa (produkcja wiskozy) czy 
eukaliptusów (wiskoza, kosmetyki).
Jeśli produkt zawiera jeden z powyższych surowców, warto zweryfikować, czy pochodzi on z ekologicznych, certyfikowanych upraw. Bezpieczny kosmetyk wegański powinien mieć jak najprostszy skład zawierający dużą ilość substancji aktywnych, np. oleje roślinne, masła, glinki, witaminy, ekstrakty z roślin i nasion, kwasy czy hydrolaty.
Polskie produkty wegańskie z dobrym składem:
DOBRA KALORIA to wegańskie produkty przypominające wyroby mięsne, bez zagęstników, metylocelulozy, spulchniaczy, glutaminianu i soi. Mają wysoką zawartość białka oraz błonnika.
WEGE SIOSTRY to roślinne sery oraz masła, bez dodatku mleka. Mają proste składy, bez glutenu oraz konserwantów. Sery oraz osełki masła zawierają wyłącznie orzechy nerkowca, oleje roślinne, przyprawy i żywe kultury bakterii.
AVE VEGE to wegańska linia BAKOMY, oferująca desery, jogurty i napoje roślinne. Nie zawierają laktozy, glutenu, konserwantów ani sztucznych barwników. Posiadają znak V-label.
AUNA Vegan to wegańskie, ręcznie wytwarzane kosmetyki, które nie zawierają syntetycznych zapychaczy ani konserwantów. Część zysków z ich sprzedaży przeznaczana jest na ochronę środowiska i zwierząt.
Ministerstwo Dobrego Mydła produkuje naturalne kosmetyki i mydła, które w składzie mają olej palmowy z certyfikatem RSPO – pozyskiwany z szacunkiem dla ludzi i środowiska.
ZIELONE LABORATORIUM to wegańskie kosmetyki o prostym składzie zawierające wiele substancji aktywnych, takich jak nierafinowane oleje roślinne, ekstrakty i olejki eteryczne. 5% ze sprzedaży przeznaczana jest na fundacje opiekujące się zwierzętami w potrzebie.
Kupujesz rzeczy oznaczone jako Vegan? Czy weryfikujesz ich skład, a może ufasz, że są roślinne i zdrowe?
Grafiki pochodzą ze stron internetowych i/lub oficialnych profili w mediach społecznościowych producentów oznaczonych w artykule. Żadna z nich nie została użyta do celów komercyjnych ani handlowych.
