Czy warto kupować rzeczy z materiałów odzyskanych? Cały czas słyszymy o jakichś “cyclingach”, ale co tak naprawdę z nich powstaje i o co w tym wszystkim chodzi?
Dlaczego “cyclingi” są ważne?
Przetwarzanie odpadów pozwala poradzić sobie z narastającym problemem śmieci. Dając drugie życie używanym materiałom, nie zwiększamy ilości śmieci na wysypiskach. Recykling, upcycling oraz downcycling to procesy gospodarki cyrkularnej, która pozwala zachować surowce w zamkniętym obiegu. Pomagają w tym najnowsze technologie oraz kreatywność ludzi, którzy znajdują coraz to nowe zastosowanie dla odpadów.
Niestety recyklingowi podlega tylko 9-30% śmieci, które wyrzucamy do kosza (ta cyfra zależy od materiału i miejsca). Mimo że są to tworzywa dobrej jakości. Dlatego tym bardziej warto kupować produkty zrobione z surowców odzyskanych lub opakowane w takie materiały.
Recycling
to przetwarzanie już istniejących surowców na nowy materiał. Ubrania z tworzyw z recyklingu powinny posiadać certyfikat bezpieczeństwa Global Recycled Standard. Jedynym przypadkiem recyklingu, którego nie należy stosować, jest przerabianie plastiku PET na ubrania. Takiej tkaniny nie da się ponownie przetworzyć i utrzymać w zamkniętym obiegu (więcej o tym w artykule EKO ŚCIEMA #3).
Opakowania kosmetyków BeBIO są wykonane z materiałów z recyklingu i również nadają się do powtórnego przetworzenia. Są zrobione z odzyskanych surowców RPET i PCR.
BODY MAPS to stroje kąpielowe szyte w polskiej szwalni. Są wykonane ze specjalistycznych dzianin, powstających w większości w procesie recyclingu m. in. sieci rybackich wyłowionych z oceanów.
OSNOVA szyje jeansy z bawełny z recyklingu. Spodnie zawierają od 21 do 100% odzyskanej bawełny z certyfikatem Global Recycled Standard (oznaczenie GRS dostają produkty z min. 20% materiałów recyklingowanych w składzie).
STUDIO RECYKLINGU przetwarza plastikowe nakrętki na zupełnie nowe przedmioty, np. deski do krojenia czy podkładki pod kubki.
NASH to torebki z recyklingowanej włóczki. Odzyskiwanie bawełny pozwala zaoszczędzić tysiące litrów wody, hektary gruntów, ograniczyć ślad węglowy oraz odpady postprodukcyjne.
Butelki napełnione produktami YOPE wykonane są w 100% z plastiku pochodzącego z recyklingu (RPET). Pojemniki na masła do ciała to materiał bio-PET, stworzony na bazie z trzciny cukrowej. Nadaje się on do ponownego przetworzenia.
Upcycling
to użycie odzyskanych materiałów do stworzenia rzeczy o większej wartości niż pierwotna. Dotyczy głównie używanych tkanin, z których powstają ubrania i dodatki. Na polskim rynku mamy też przykłady upcyclingu w biżuterii, wystroju wnętrz, a nawet w kosmetykach!
PAN SZYMON KOT wyszywa na jeansowych kurtkach reprodukcje znanych obrazów oraz szyje patchworkowe wyroby z odzyskanych materiałów.
BIŻUTERIA Z TALERZY to kolczyki, naszyjniki i pierścionki zrobione z resztek ceramicznych — połamanych talerzy, których nie da się już używać.
KOMPROMIS szyje ubrania i dodatki z materiałów odzyskanych, np. ze starych kocy czy zasłon.
Marka FUSSY zbiera fusy po kawie z polskich kawiarni i używa ich w kosmetykach, mieszając je z olejami roślinnymi z certyfikowanych upraw oraz z organicznymi olejkami eterycznymi.
SEASHOPPER to ręcznie tworzone torby z upcyclingu. Są uszyte ze starych żagli.
WYRÓB to torebki zrobione z zawleczek od puszek. Każda sztuka jest wyjątkowa i wykonana ręcznie.
KRA KRE MIJA to pluszaki uszyte z materiałów odzyskanych. Zabawki w formie zwierząt z zagrożonych gatunków (żółwie morskie, meduzy, wieloryby, nosorożce) edukują dzieci na temat ekologii. Część zysków przekazywana jest na WWF.
U-BIJOU to ręcznie wykonana biżuteria z odzyskanych materiałów. Stal i mosiądz to odpady produkcyjne, które stają się nowymi naszyjnikami, bransoletkami i kolczykami.
KROI SIE to ręcznie szyte torby, plecaki, nerki i saszetki — wszystkie z materiałów odzyskanych.
MILEJ DESIGN to nowoczesne stołki i pufy wykonane ze starych felg samochodowych.
DWA BORSUKI to dwóch kreatywnych facetów, którzy szyją plecaki ze ścinków krawieckich. Każdy w pojedynczym egzemplarzu!
MARUNA szyje ubrania i torebki z odzyskanych materiałów dobrej jakości. Oryginalne nerki wykonane są m.in. ze starych kurtek, worków, pasów samochodowych, namiotów czy odzieży roboczej.
ZAFU to poduszki do jogi i medytacji zrobione z odzyskanych materiałów. Wypełnia się je naturalną łuską gryki.
TYNKA to talerze i półmiski zrobione z butelek po winie. Mają funkcję zarówno ozdobną, jak i praktyczną!
MOSTLY JUNK to industrialna, nowoczesna biżuteria wykonana ręcznie metodą upcyclingu. Składają się na nią odpady złomnicze oraz części starych drukarek i telefonów.
Downcycling
to przetwarzanie odpadów na surowce o niższej wartości niż pierwotna. Dotyczy śmieci, których nie da się poddać już recyklingowi ani upcyclingowi. Odpady, np. tekstylne, wykorzystuje się do produkcji czyściw fabrycznych, wypełnień do mebli, materiałów izolacyjnych lub przerabia się na paliwa alternatywne.
WTÓRPOL to polskie przedsiębiorstwo, które zajmuje się recyklingiem i downcyclingiem tekstyliów. Współpracuje z PCK oraz Eco Textil, które przekazują mu odzież z kontenerów. Ubrania dobrej jakości trafiają do sklepów typu second hand, a te niezdatne do sprzedaży znajdują inne zastosowanie:
Wełniane swetry trafiają do Indii — powstają z nich dywany, folia — do fabryk, gdzie jest przetwarzana, z dżinsu robi się papier, z bawełny produkujemy czyściwo, pozostałe elementy są przerabiane na paliwo alternatywne.
Wtórpol
Czy znasz jeszcze inne przedsiębiorstwa albo małe manufaktury, które używają recyklingowanych lub upcyclingowanych surowców? Poleć je w komentarzu!
Grafiki pochodzą ze stron internetowych i/lub oficialnych profili w mediach społecznościowych producentów oznaczonych w artykule. Żadna z nich nie została użyta do celów komercyjnych ani handlowych.