Co to znaczy, że produkt jest wegański? Jakich dokładnie surowców nie może zawierać?
Składniki odzwierzęce to nie tylko mięso, mleko lub jajka. Poniżej wymieniamy kilka najbardziej powszechnych substancji, które mogą znaleźć się w pożywieniu lub kosmetykach.
Miód i wosk pszczeli
Na temat miodu weganie są podzieleni. Niektórzy go nie spożywają ze względu na eksploatację pszczół przez człowieka. Inni za to zwracają uwagę na jego wartości odżywcze i jedzą miód z ekologicznych pasiek. Jest bogaty w mikroelemety takie jak witaminy, potas, magnez czy żelazo. Ma działanie antybakteryjne i wzmacniające. Dlatego jest również wykorzystywany w kosmetyce jako dodatek pielęgnacyjny. Warto zaznaczyć, że te właściwości dotyczą tylko prawdziwego miodu, a nie jego podróbek. Zawsze należy weryfikować jego pochodzenie. Najlepiej jest się zaopatrywać w lokalny miód od sprawdzonych pszczelarzy.
Wosk pszczeli używany jest do produkcji kosmetyków o stałej konsystencji jak pomadki czy kremy i balsamy w sztyfcie. Jest również zamiennikiem wosku sojowego, wykorzystywanego do produkcji ekologicznych i nieszkodzących zdrowiu świec.
Kozie mleko
W pożywieniu jest alternatywą dla osób uczulonych na laktozę, która znajduje się w mleku krowim. Dotyczy to również jego przetworów jak np. sery. W kosmetyce kozie mleko ma właściwości nawilżające i odżywiające. Szczególnie polecane jest dla osób z cerą suchą, szorstką, zniszczoną, na której pojawiają się drobne zmarszczki. Jest używane do produkcji mydeł, kremów i balsamów do ciała.
Jedwab
To jeden z najbardziej delikatnych i pięknych materiałów. Dobrze przechowywany może służyć przez lata. Nie jest wegański, bo pochodzi od jedwabnika, a dokładniej wytwarza się go z włókien kokonu tego motyla. Używany w kosmetyce sprawdza się w pielęgnacji. Nawilża, liftinguje i odbudowuje zniszczoną skórę. Stosowany na włosy widocznie je nabłyszcza, chroni i zapobiega przesuszaniu.
Olej palmowy
To olej pochodzenia roślinnego, jednak nie jest wegański. Ta definicja, tak samo jak w przypadku miodu i wosku pszczelego, odnosi się do procesu pozyskiwania tego surowca. Produkcja oleju palmowego wiąże się z koniecznością wycinania lasów deszczowych, które są domem dla wielu gatunków zwierząt, m.in. orangutanów i słoni. Do tego przymusowo wysiedla się lokalną ludność. Masowa konsumpcja tego oleju oznacza więc krzywdę dla fauny, flory, ludzi oraz powoduje niepokojące zmiany klimatyczne. Należy unikać produktów zawierających olej palmowy (głównie słodyczy). Niektóre firmy kosmetyczne wykorzystują olej pochodzący wyłącznie z ekologicznych, certyfikowanych upraw.
Piżmo
To jeden z najbardziej popularnych surowców używanych do produkcji perfum. Niewiele osób wie, że prawdziwe piżmo to wydzielina okołoodbytnicza pozyskiwana od różnych zwierząt, m.in. piżmowca (rodzaj dużego ssaka), piżmaka (rodzaj szczura) skunksa lub woła piżmowego. Ma bardzo intensywny zapach i jeszcze większą cenę, dlatego częściej stosuje się piżmo syntetyczne. Do uzyskania prawdziwego piżma nie jest konieczne zabicie zwierząt, jednak wiąże się z ich niewolniczą hodowlą, często w bardzo złych warunkach.
Karmin
Zwany również koszeliną. To barwnik używany w kosmetyce i barwieniu tkanin, jednak najczęściej dodawany jest do żywności (E120). Ma intensywny, czerwony kolor i pochodzi od owadów nazywanych czerwcami. Barwnik to po prostu wygotowane, wysuszone i zmiażdżone owady, które sprzedaje się w formie proszku. Na rynku mamy wiele lepszych i zdrowszych barwników pochodzenia roślinnego, które mogą łatwo zastąpić karmin, np. sok z buraka lub jagód.
Gliceryna
Jest niezbędnym składnikiem wielu kosmetyków, głównie mydeł i innych produktów w kostce. Warto zaznaczyć, że pochodzenie gliceryny może być bardzo różne i należy zwrócić szczególną uwagę na opis na opakowaniu lub zapytać producenta. Gliceryna może być syntetyczna lub naturalna. Zarówno ta pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego, jest naturalna. Jeśli chcemy uniknąć gliceryny uzyskiwanej z tłuszczu zwierzęcego, należy wybrać wyłącznie tą otrzymywaną z tłuszczy roślinnych.
Keratyna
To białko fibrylarne, pozyskiwanego z tkanek zwierzęcych – zwykle z owczej wełny, rogów, ptasich pazurów lub piór. Jest niezwykle znana w pielęgnacji włosów. Nabłyszcza ich powierzchnię, wygładza i nawilża. Sprawdza się w pielęgnacji włosów prostych. Można zakupić czystą keratynę lub kosmetyki zawierające ją w składzie – szampony, odżywki i maski.
Elastyna i kolagen
Elastyna to również białko, które znajduje się w ludzkiej skórze, a dokładniej w tkance łącznej. Zapewnia skórze elastyczność i jędrność. Z wiekiem jej ubywa i trzeba uzupełniać jej braki. W przypadku pielęgnacji włosów daje im miękkość i ułatwia rozczesywanie. Aby odmłodzić skórę, dodaje się elastynę do kosmetyków. Poleca się ją szczególnie dla cery dojrzałej (po 50. roku życia). Składnik ten pozyskuje się z tkanek zwierzęcych, zwykle naczyń krwionośnych lub więzadeł krów. Elastyna zwykle występuje w połączeniu z kolagenem, czyli kolejnym białkiem. Kolagen pochodzi głównie z tkanek ryb, embrionów kurzych lub kości bydlęcych. Ma działanie nawilżające i widocznie regenerujące skórę.
Lanolina
To wosk pochodzenia zwierzęcego. Pozyskuje się ją główne od owiec, które gromadzą lanolinę między skórą a wełną, w ramach dodatkowej ochrony przed warunkami atmosferycznymi. Oba surowce, lanolina i wełna, wiążą się z przymusowym strzyżeniem owiec, transportem, stresem i eksploatacją owiec.
