Co to jest akryl?
Akryl to włókno syntetyczne wytworzone z pochodnych ropy naftowej, używane głównie do produkcji swetrów, czapek i innych rzeczy, do których zwykle używa się wełny. Akryl jest stosowany jako jej syntetyczny odpowiednik.
Materiały syntetyczne takie jak akryl, nylon i poliester dominują w składzie odzieży, co utrzymuje wysoką zależność branży odzieżowej od surowców z paliw kopalnych.
Rocznie produkuje się ok. 1,7 miliona ton akrylu. To 1,5% światowego rynku włókien w 2021 r. Teraz akryl jest zastępowany jeszcze tańszymi włóknami – poliestrem.
Wyglądem przypomina wełnę, ale…
- akryl nie jest termoizolatorem, dlatego “nie grzeje” tak, jak wełna
- wełna zimą grzeje, a latem chłodzi, kiedy akryl po prostu nas okrywa nie zapewniając odpowiedniej cyrkulacji powietrza
- akryl “nie oddycha” tak, jak wełna, bo jest syntetyczny
- akryl to rodzaj plastiku, przez co może być nam zimno w swetrach z akrylu, a jednocześnie będziemy spoceni
- wełna ma właściwości samooczyszczające, akryl — nie
- akryl mechaci się i niszczy o wiele szybciej niż wełna
Chemikalia w akrylu
Poliakrolonitryl (substancja bazowa akrylu) jest silnie toksyczny i łatwopalny. Dlatego do akrylu dodaje się kolejne chemikalia zmniejszające palność, głównie związki bromu, które powodują bóle głowy i problemy z oddychaniem. DekaBDE stosuje się do obróbki tekstyliów w celu uzyskania wysokiej odporności ogniowej. Ta substancja ulega bioakumulacji w kilku gatunkach ryb, ptaków i ssaków. Ma negatywny wpływ na wątrobę, tarczycę, układ rozrodczy i rozwój neurologiczny. Migruje przez łożysko, uszkadzając płód i jest kancerogenna.
Aceton to powszechny rozpuszczalnik, który działa toksycznie na ludzki organizm.
NPEO to grupa substancji chemicznych stosowanych do barwienia akrylu. Są bardzo trwałe (długo pozostają w środowisku) i mają wysoki potencjał toksyczności, głównie działanie drażniące na skórę oraz zaburzenia rozwojowe, reprodukcyjne i endokrynologiczne.
Dimetyloformamid to rozpuszczalnik, który może powodować uszkodzenia skóry i wątroby.
Formaldehydy zapobiegają kurczeniu się akrylu. Mają właściwości rakotwórcze i nie wypłukują się z ubrań podczas prania — pozostają w przędzy na zawsze.
Czy akryl jest wegański?
- Akryl nie jest pochodzenia zwierzęcego, ale jego produkcja zagraża środowisku oraz żyjącym w nim zwierzętom.
- Podczas produkcji, używania, prania i utylizacji akrylu wydziela się mikroplastik, który pozostaje w środowisku naturalnym. Ponad 1/3 mikrocząsteczek plastiku, który znajduje się w oceanach, pochodzi właśnie z tekstyliów.
- Do produkcji akrylowych włókien używa się dużych ilości wody. Odpad w postaci zanieczyszczonych ścieków trafia do rzek, w których żyją zwierzęta.
- Barwniki i inne chemikalia używane w produkcji są toksyczne zarówno dla ludzi, jak i zwierząt.
- Powstaje z ropy naftowej, a jej wydobycie przyczynia się do degradacji środowiska.
Alternatywy dla akrylu
Wełniane swetry, płaszcze, czapki i szaliki z drugiego obiegu! Szukaj ich w second handach i online. Taki sweter możesz też spruć i zrobić z niego coś zupełnie nowego!
Wełna z recyklingu! Sweter ELEMENTY WEAR jest wykonany z włoskiej przędzy — mieszanki merino Mulesing-Free oraz kaszmiru z recyklingu z certyfikatem Global Recycled Standard.
Wełna Mulesing-Free oznacza, że owce nie były poddawane bolesnym praktykom mulesingu. Czapki z KOPYTO mają również certyfikat Responsable Wool Standard (RWS) i Oeko-Tex Standadard 100.
Wełna pozyskiwana etycznie, z szacunkiem dla zwierząt i ludzi. Wełna w sklepie LAMITA ORGANIC ma znak Fair Trade. Barwniki posiadają certyfikat bezpieczeństwa Oeko-Tex. Swetry dzierga się ręcznie, na zamówienie.
Swetry czy czapki nie muszą być dziergane wyłącznie z wełny. Można ją zastąpić lub łączyć z innymi, naturalnymi i roślinnymi włóczkami wykonanymi z włókien bawełnianych, lnianych albo sztucznych, np. z wiskozy. Te swetry z drugiej ręki z lumpeksu online UBRANIA DO POKOCHANIA są wykonane z mieszanki bawełny i wiskozy oraz kaszmiru z jedwabiem.
Na pierwszy rzut oka cieżko zgadnąć, że te rzeczy są wydziergane z… lnu! Len ma takie same właściwości termoizolacyjne i ogrzeje nas zimą. Sweter SISTU jest wykonany w 100% z polskiego lnu. Koszulki terminczne i czapki lniane od LULEN sprawdzą się idealnie w chłodne dni.
Na chłodnie dni sprawdzą się też swetry i bluzy z bawełny. Wafelkowy sweterek POPPI zawiera mieszankę bawełny i lnu. Ciepła bluza OSNOVA jest wykonana z bawełny organicznej z certyfikatem GOTS i Oeko-Tex.
Źródła: https://www.fashionrevolution.org/about/transparency/, https://changingmarkets.org/wp-content/uploads/2022/03/LICENCE-TO-GREENWASH-FULL-REPORT.pdf, https://textileexchange.org/app/uploads/2022/10/Textile-Exchange_PFMR_2022.pdf, https://www.researchgate.net/publication/358804949_AN_OVERVIEW_OF_TOXIC_CHEMICALS_IN_TEXTILES, https://elementywear.com/pl/knitwear/58805-amber-sweter.html, https://lamita-organic.com/recznie-robiony-sweter-unicorn/, https://www.facebook.com/photo/?fbid=24152600731022468&set=a.166662880042922
Grafiki pochodzą ze stron internetowych i/lub oficialnych profili w mediach społecznościowych producentów oznaczonych w artykule. Żadna z nich nie została użyta do celów komercyjnych ani handlowych. Linki w artykule NIE SĄ linkami afiljacyjnymi.