Czy latanie nie jest eko?

Podróże samolotami i cały ruch lotniczy wywołują zagorzałe dyskusje oraz wiele emocji. Ze względu na ogromne zużycie benzyny i ślad węglowy, jaki generują samoloty, niektórzy ekolodzy nawołują do całkowitego zaprzestania podróży samolotem. Sama Greta Thunberg go nie używa i na konferencję klimatyczną ONZ w Nowym Jorku popłynęła jachtem.

Czy aby ograniczyć swój ślad węglowy musimy całkowicie zrezygnować z latania samolotami? Jakie są prawdziwe dane na ten temat?

Ruch powietrzny a ślad węglowy

Lotnictwo odpowiada za zaledwie 2,5% światowych emisji dwutlenku węgla oraz 1,9% emisji gazów cieplarnianych (wszystkich gazów, nie tylko CO2). W ciągu 2018 roku wszystkie samoloty wyemitowały 1,04 miliarda ton CO2. Stanowi to 1/8 emisji światowego transportu. Prawie 6 miliardów ton CO2 generuje ruch lądowy.

Od połowy lat 80. XX w. liczba lotów podwoiła się, ale ich udział w światowych emisjach jest stabilny. Przez cały czas był szacowany na 2-2,5%. Wynika to z wielu czynników: powstają coraz bardziej wydajne systemy lotnicze, lepsze technologie oraz większe samoloty pasażerskie. W 2018 ilość CO2 na pasażera/na 1 kilometr wynosiła 125 gramów. W 1950 r. było to ok. 2,5 kg, czyli 20 razy więcej!

A inne przemysły?

Wyprodukowanie 1 kg mięsa emituje średnio 24 kg gazów cieplarnianych, w tym CO2 (wołowina emituje 8x więcej niż np. wieprzowina). Przeciętny Polak zjada rocznie 61 kg mięsa (dane GUS z 2019 r.). Daje to 1464 kg gazów, czyli równowartość emisji prawie 12 000 km przelecianych samolotem (7 lotów Warszawa-Londyn).

Cyfrowe technologie odpowiadają dzisiaj za 1,5% emisji gazów cieplarnianych, czyli prawie tyle samo, co lotnictwo (1,9%). Masowe użytkowanie internetu, mediów społecznościowych, aplikacji czy streaming seriali doprowadziły do wzrostu emisji w ostatnich latach.

W światowym transporcie za 74,5% emisji CO2 odpowiadają pojazdy drogowe (samochody, motory, autobusy, ciężarówki, tiry).

Prywatne odrzutowce

Niedawno biznesmen Janusz Filipiak, prezes Comarch SA, zasłynął w mediach skomentowaniem nawyków zakupowych Polaków, którzy “nie powinni tyle żreć”. On za to nie widzi problemu w lataniu własnym samolotem:

“Mam samolot, który jest mały, to nie jest odrzutowiec. To jest turbośmigłowiec, który konsumuje połowę mniej paliwa niż odrzutowce. […] Trzeba się zastanowić, jak kolosalna ilość emisji pochodzi od tych lotów pasażerskich, tych starych boeingów, a ile od tego mojego samolociku.”

Emisje boeingów są większe, ale na ich pokładzie jest o więcej pasażerów, co znacznie zmniejsza ilość emisji CO2 na osobę. Odrzutowiec spala ok. 857 l paliwa na godzinę. Przy 8 osobach na pokładzie, emisja CO2 wyniesie 269 kg… na każdą godzinę lotu!

Czy muszę zrezygnować z latania samolotem?

Podróże samolotem to tylko jedna z form emisji dwutlenku węgla. Ktoś, kto całkowicie zrezygnuje z lotów samolotem, ale codziennie dojeżdża do pracy samochodem i spożywa dużo mięsa w diecie, może ostatecznie mieć większy ślad węglowy niż konsument, który sporadycznie lata samolotami, ale ogranicza swój ślad węglowy w inny sposób.

Skupianie się wyłącznie na lotnictwie i jego emisjach przypomina akcję przeciwko plastikowym słomkom. To na nie zwracano uwagę, kiedy tak naprawdę problem plastiku jest o wiele bardziej rozległy. Zaczęto namawiać ludzi do zaprzestania używania plastikowych słomek, nie mówiąc nic o butelkach PET czy tonach syntetycznej odzieży.

Jak latać?

Jeśli chcesz latać samolotami, np. na wakacje, kieruj się poniższymi zasadami:

• Szukaj bezpośrednich lotów bez przesiadek.
• Lataj z jak najmniejszym bagażem, najlepiej z małą, podręczną walizką lub plecakiem.
• Wybieraj bilety w klasie ekonomicznej.
• Zabierz własną, wielorazową butelkę na wodę oraz przekąski na podróż.
• Nie drukuj biletów i dokumentów, jeśli nie ma takiej potrzeby. Zachowaj bilet w aplikacji, a wszystkie potrzebne dokumenty pobierz w formie elektronicznej na swój telefon.

A co poza lataniem?

Podróżowanie to nie tylko lot samolotem, ale też wiele innych aspektów, na które warto zwrócić uwagę:

Jeśli podróżujesz daleko i musisz polecieć samolotem, na miejscu korzystaj z mniej emisyjnego transportu, np. z pociągów, metra, roweru albo chodź pieszo!

Jeśli musisz dojechać na lotnisko (lub w inne miejsce) samochodem, zastanów się nad opcją carpoolingu.

Podczas podróży zwracaj uwagę gdzie i jak robisz zakupy. Postaw na świadome zakupy, lokalne produkty i sezonowe jedzenie!

Nie zapomnij zabrać w podróż wielorazowe gadżety! Silikonowy kubek na kawę, butelkę na wodę, woreczki i torbę na zakupy. Pomoże to ograniczyć śmieci na wakacjach!

Zrezygnuj z tanich, tandetnych pamiątek! Zamiast plastikowych ozdób pomyśl o praktycznym prezencie albo specjałach lokalnej kuchni!

Zamiast zamykać się w hotelu all inclusive… może skorzystasz z alternatywnych noclegów i lokalnych usług? Jako turyści goszczący w różnych krajach powinniśmy oddać jak najwięcej lokalnej społeczności. Korzystając z ich usług, ucząc się o danej kulturze, odwiedzając muzea i podziwiając lokalną przyrodę.

Źródła: https://ourworldindata.org/meat-production
https://ourworldindata.org/co2-emissions-from-aviation
https://www.bbc.com/news/59135899
https://www.farmer.pl/biznes/prezes-comarchu-zalecal-polakom-by-zarli-mniej-miesa-czy-biznesmen-slusznie-uderza-w-rolnictwo,120704.html
https://zdrowie.tvn.pl/a/gus-polacy-jedza-coraz-mniej-miesa
https://ourworldindata.org/food-choice-vs-eating-local
https://ourworldindata.org/co2-emissions-from-transport
https://www.bbc.com/news/world-europe-49918719
https://es.wikipedia.org/wiki/Greta_Thunberg