Data ważności — czy naprawdę jest ważna?

Na produktach spożywczych znajdują się różne daty ważności, a dokładniej data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia. Są to dwa różne terminy, które konsumenci traktują tak samo. A to błąd!

Producenci muszą podać datę ważności na opakowaniu, jednak wyznaczenie terminu jest dobrowolne. Takie prawo prowadzi do marnotrawstwa, bo wyrzucamy do śmieci np. produkty suche albo jedzenie zamknięte w puszce, bo minęła już “data ważności”. Wyrzucamy nawet żywność, która nigdy się nie psuje (np. cukier, sól, miód, ocet, musztarda, przyprawy). Marnujemy tony żywności, która nadaje się do spożycia oraz wyrzucamy do kosza własne pieniądze!

Data minimalnej trwałości

Oznaczone są nią produkty o długiej trwałości (np. makaron, ryż, słodycze, jedzenie w puszkach czy słoikach). Przed datą znajduje się zdanie “Najlepiej spożyć przed” lub “Najlepiej spożyć przed końcem”.

Data minimalnej trwałości nie oznacza, że po jej upłynięciu produkt jest niezdatny do spożycia albo nam zaszkodzi, ale że może stracić swoje pierwotne właściwości odżywcze. Jeśli produkt jest szczelnie zamknięty i przechowywany w odpowiednich warunkach (w suchym, zacienionym miejscu), można go spożywać nawet po upłynięciu daty z opakowania. Warto najpierw obejrzeć produkt, powąchać, spróbować oraz sprawdzić konsystencję. Jeśli nic nie budzi naszych podejrzeń, oznacza to, że produkt nadaje się do spożycia.

Termin przydatności

Termin przydatności do spożycia oznacza się sformułowaniem “Najlepiej spożyć do”. Są to produkty, które z mikrobiologicznego punktu widzenia mogą szybko się zepsuć i stanowić dla nas zagrożenie. To świeże jedzenie, które ma krótki okres ważności, np. surowe mięso, ryby albo produkty mleczne.

W przypadku takich produktów musimy być bardziej uważni, jednak nie musimy kierować się wyłącznie datą. Jeśli np. jogurt jest szczelnie zamknięty i przechowywany z niskiej temperaturze, możemy zjeść go nawet kilka dni po terminie przydatności. Tutaj po raz kolejny trzeba zdać się na własne zmysły — smaku, zapachu i wzroku, by ocenić, czy produkt jest ciągle zdatny do spożycia.

Datowanie produktów spożywczych […] nie ma to nic wspólnego z bezpieczeństwem. Działa wyłącznie jako przypuszczenie producenta, kiedy jego produkt nie będzie już najwyższej jakości… cokolwiek to znaczy.

Jedzenie z długą datą ważności

Specjaliści z zakresu bezpieczeństwa i kontroli żywności zapewniają, że dopóki puszka jest zamknięta, przechowywana w suchym, zacienionym i chłodnym miejscu oraz jeśli jest w nienaruszonym stanie (nie spuchła, nie jest wgnieciona ani nic z niej nie wycieka) to jej zawartość będzie bezpieczna do spożycia… na zawsze!

Technicy ds. żywności zbadali twarde sery oraz soki owocowe — ponad 95% w ogóle nie potrzebuje dat przydatności do spożycia, bo nigdy się nie psuje!

To samo dotyczy produktów suchych (mąka, ryż, makaron, kasza, strączki, przyprawy) — jeśli są trzymane w odpowiednich warunkach, można jej jeść przez lata!

Przemysł spożywczy opiera się przede wszystkim na sprzedawaniu jedzenia, czyli: im więcej żywności wyrzucisz, tym więcej musisz kupić. […] Głównym zadaniem producentów jest sprzedać jak największą ilość jedzenia i upewnić się, że jak najdłużej znajduje się ono w sprzedaży.

Jak wyrzucać mniej jedzenia?

✅ Sprawdzaj jedzenie po upływie daty ważności (wygląd, zapach, konsystencję), zanim je wyrzucisz. Może jeszcze nadawać do spożycia!

✅ Jajka po terminie? Wrzuć je do miski z wodą — te, które opadną na dno, są dobre, a te, które unoszą się na wodzie — są zepsute.

✅ Twoja lodówka powinna mieć temperaturę 5°C lub niższą — to wydłuży świeżość produktów. Wyznacz półkę na produkty, których data ważności dobiega końca i jedz je w pierwszej kolejności.

✅ Rób zakupy z listą i zaczynaj je od półek z żywnością, której zbliża się termin przydatności.

✅ Zamrażaj surowe warzywa i owoce, ugotowane potrawy lub pieczywo, którego nie zdążysz zjeść!

✅ Stary chleb możesz namoczyć wodą i włożyć na chwilę do piekarnika, by stał się znowu miękki i chrupki.

✅ Masz za dużo jedzenia? Oddaj je potrzebującym lub do miejscowej jadłodzielni.

Ale!

❗️ Nigdy nie jedz żywności, która jest zepsuta, spleśniała, zmieniła kolor, ma dziwną konsystencję lub zapach! Jeśli opakowanie było otwarte przez długi czas, a jego zawartość narażona na wilgoć lub wysoką temperaturę, nie nadaje się już do spożycia!

❗️ Nie eksperymentuj z przeterminowanym jedzeniem dla niemowląt!

Źródła: https://bezpieczenstwozywnosci.wip.pl/znakowanie-produktow/prawidlowo-znakowanie-przydatnosc-do-spozycia-i-numeru-partii-na-produktach-piekarniczocukierniczych-3846.html
https://www.theguardian.com/food/2019/apr/17/the-truth-about-expired-food-how-best-before-dates-create-a-waste-mountain
https://www.nytimes.com/article/expiration-dates-coronavirus.html