Używamy coraz więcej SPF

Świadomość używania filtrów słonecznych jest coraz większa. Szczególnie latem, podczas wakacji, nakładamy ich na skórę najwięcej. Jednak SPF nie są neutralne dla środowiska, szczególnie dla życia morskiego.

Podczas kąpieli w północnej części Morza Śródziemnego turyści zmywają z siebie co roku 20 000 ton kremów z filtrem. W oceanach natomiast, w najbardziej wrażliwej strefie występowania raf koralowych, do wody uwalnia się nawet 14 000 ton filtrów słonecznych.

Wpływ SPF na życie morskie

Filtry SPF wypłukują się nie tylko podczas kąpieli w morzu lub oceanie, ale nawet gdy bierzemy prysznic. Niebezpieczne substancje dostają się do wody. Ekosystemy mórz i oceanów są szczególnie wrażliwe na substancje chemiczne. Niektóre składniki SPF wpływają na:

• upośledzenie wzrostu i fotosyntezy glonów
• bielenie, uszkodzenie DNA, deformacje i śmierć rafy koralowej
• defekty u młodych małż
• uszkodzenie układu odpornościowego i rozrodczego u jeżowców
• zmniejszenie reprodukcji ryb
• gromadzenie się niebezpiecznych substancji w tkankach delfinów i przenoszenie ich na młode

Jakich składników unikać?

Sprawdź, czy twój filtr przeciwsłoneczny nie zawiera szkodliwych substancji takich jak:

• Oxybenzone
• Octinoxate
• Octocrylene
• Homosalate
• Benzophenone-1, Benzophenone-8
• 4-methylbenzylidene camphor i
• 3-benzylidene camphor
• PABA (Para-aminobenzoic acid)
• Parabeny (methyl, ethyl, propyl, butyl, benzyl paraben)
• Triclosan
• Nanocząstki cynku lub tytanu

“Certyfikaty” bez podstaw

Filtry przeciwsłoneczne, które będą przyjazne dla raf koralowych i życia morskiego, nie mają ścisłej definicji ani konkretnego składu. Dlatego takie oznaczenia na filtrach nic nie gwarantują i nie są oficjalnym certyfikatem nadawanym przez niezależną instytucję.

Ten krem przeciwsłoneczny dla dzieci ma znak Coral Friendly, ale jednocześnie ma w składzie dużo oktokrylenu.

Hawaje jako pierwszy stan w USA zakazał sprzedaży filtrów przeciwsłonecznych zawierających chemikalia szkodliwe dla koralowców oceanicznych (wszystkich, które wymieniłam wcześniej). Ustawa obowiązuje od 1 stycznia 2021 roku.

W pozostałych miejscach na świecie, gdzie nie obowiązuje taka ustawa, trzeba po prostu czytać skład kremów SPF i upewnić się, że żadna z podanych wyżej substancji się w nim nie znajduje.

Większym zagrożeniem dla mórz i oceanów… jest ocieplanie się klimatu!

Ciągle największym zagrożeniem dla raf koralowych są rosnące temperatury spowodowane w dużej mierze spalaniem paliw kopalnych.

W latach 1998, 2010 i 2015-2016 zanotowano blaknięcie (obumieranie) koralowców, co spowodowane było rekordową falą upałów. Dotknęły one 50-70% raf tropikalnych. Nawet rafy znajdujące się daleko od masowej turystyki i bezpośredniego narażenia na działanie filtrów przeciwsłonecznych, są dotknięte globalnym ociepleniem:

Przejście na „bezpieczne dla rafy” filtry przeciwsłoneczne może sprawić, że ludzie poczują, że robią wystarczająco dużo, podczas gdy realnie turyści mogliby znacznie bardziej wspierać rafy, latając mniej [samolotami], a zwłaszcza głosować na polityków, którzy podejmą pilne działania w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Walka ze zmianami klimatycznymi jest kluczem do zmniejszenia zagrożenia wyginięciem koralowców na skalę globalną.

Terry Hughes, były dyrektor Australian Research Council Centre of Excellence for Coral Reef Studies na James Cook University w Queensland / The Guardian

Co możemy zrobić?

Używać filtrów przeciwsłonecznych, które nie zawierają substancji niebezpiecznych dla życia morskiego. Dodatkowo szukajmy produktów w opakowaniach z recyklingu, dzięki którym zredukujemy ilość nowego plastiku.

Nie używać SPF w aerozolu — bo niepotrzebnie rozpylamy go w powietrzu, a substancje w nim zawarte nie powinny być wdychane.

Warto też fizycznie chronić się przed słońcem, nosząc kapelusz czy ubrania z długimi rękawami lub nogawkami, np. z lnu. W miarę możliwości można ograniczyć ekspozycje na słońce w godzinach popołudniowych oraz chować się w cieniu.

Głosować na polityków i wpierać inicjatywy, które pomagają chronić życie morskie oraz ograniczyć zużycie paliw kopalnych.

Źródła: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26487337/, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29801220/, https://nap.nationalacademies.org/read/26381/chapter/1, https://oceanservice.noaa.gov/news/sunscreen-corals.html#:~:text=When%20we%20swim%20or%20shower,Coral%3A%20Accumulates%20in%20tissues., https://www.theguardian.com/environment/2021/aug/06/lotion-in-the-ocean-is-your-sunscreen-killing-the-sea, https://www.researchgate.net/publication/319487165_A_Potential_New_Threat_to_Wild_Life_Presence_of_UV_Filters_in_Bird_Eggs_from_a_Preserved_Area, https://www.researchgate.net/publication/282204858_Method_development_and_initial_results_of_testing_for_Perfluorooctane_sulfonate_PFOS_and_Perfluorooctanoic_acid_PFOA_in_waterproof_sunscreens